Βελτιώνοντας τον ρόλο του πατέρα. Μετά τον τοκετό.

Το μοίρασμα της φροντίδας ενός μωρού, είναι εξίσου σημαντική διαδικασία, και για τους γονείς, αλλά και για το ίδιο το παιδί. Είναι σημαντικό, ο ένας να συμπληρώνει, και να βοηθά τον άλλον, σε όλες τις ανάγκες που μπορεί να διαμορφώνει ένα βρέφος, στο τάισμα, στην προετοιμασία για το μπάνιο του, στην αλλαγή της πάνας, στο να ηρεμίσει το μωρό όταν κλαίει, να το νανουρίσει για να κοιμηθεί…

Όμως η συνεργασία, και η συνύπαρξη των δυο γονιών, δεν σταματά εδώ! Είναι απλή, αλλά μπορεί να παρουσιάσει, πολλές πτυχές όπως είναι, η συντροφικότητα, η κατανόηση στην κούραση, η καθαριότητα του σπιτιού, η αναπλήρωση στα αναγκαία είδη καθαριότητας, και φροντίδας του μωρού, η προετοιμασία του καθημερινού φαγητού, η λίστα για τα ψώνια της εβδομάδας και η πραγματοποίηση τους, η χαλάρωση στο τέλος της κάθε μέρας!

Για τον πατέρα η εγκυμοσύνη και η πατρότητα, καμία φορά μπορεί να προκαλέσουν φόβους και ανησυχία για ανατροπή της οικονομικής ασφάλειας της οικογένειας. Εντούτοις, είναι για όλους σχεδόν τους πατέρες, πηγή υπερηφάνειας, διότι η εγκυμοσύνη της συζύγου τους, αποτελεί ένδειξη της αρρενωπότητας τους και της σεξουαλικής τους επάρκειας και καταλληλότητας.

Οι αντιδράσεις του πατέρα στην εγκυμοσύνη δεν σχετίζονται τόσο, με τις διάφορες φάσεις της κύησης, όπως συμβαίνει με την μέλλουσα μητέρα, αλλά κυρίως με τις επιπτώσεις, που βλέπει ο πατέρας, ότι έχει η γέννηση του παιδιού στην ταυτότητα του δικού του Εγώ, στο γάμο του, στην επαγγελματική του σταδιοδρομία, κτλ.

Μπορούμε να πούμε ότι με την εγκυμοσύνη, και τον ερχομό του παιδιού, η δυάδα «γυναίκα – σύζυγος», και «άνδρας – σύζυγος», διευρύνεται με τον ερχομό του παιδιού που θα γεννηθεί, και γίνεται τριάδα, «μητέρα –πατέρας -παιδί» η οποία παρουσιάζει νέα δυναμική.

Πολλές φορές τα συναισθήματα που καταλαμβάνουν έναν νέο πατέρα, δεν τα κατανοεί. Μπορεί στην αρχή να τον κατακλύζει ο ενθουσιασμός, σύντομα όμως κατανοεί, το βάρος της ευθύνης, των περιορισμών, τί είναι αυτό που μπορεί να κάνει την κάθε στιγμή, αλλά και το μέλλον. Με τη γέννηση του παιδιού ο άνδρας έρχεται σε επαφή με την σκέψη της δικής του θνητότητας. Για τους δικούς του γονείς είναι παιδί. Τώρα υπάρχει ένα παιδί που θα ζήσει περισσότερο από αυτόν. Αισθάνεται ότι πρέπει να επιτύχει κάτι στην ζωή του, εκτός από το ότι απέκτησε ένα παιδί. Η δουλειά του θα γίνει ιδιαίτερα σημαντική για αυτόν. Αυτό, σε συνδυασμό με την αυξημενη αίσθηση της οικονομικης ευθηνής, οδηγεί σε ένα αίσθημα της επιτακτικής ανάγκης. Θεωρεί την ζωή πολυτιμότερη και περισσότερο εύθραυστη.

Συχνά ένας άνδρας είναι εντελώς απροετοίμαστος για την επιβεβλημένη αλλαγή στον τρόπο ζωής του, όταν γεννιέται ένα μωρό, και σοκάρεται από τον τρόπο που όλα περιστρέφονται γύρω από αυτό. Ο ρόλος του πατέρα, όπως και ο χρόνος, που χρειάζεται για να προσαρμοστεί, στον ερχομό και στην φροντίδα του μωρού, είναι περισσότερος από εκείνον της μητέρας, η οποία θεωρητικά, έχει προσαρμοστεί την περίοδο της εγκυμοσύνης. Στην πραγματικότητα όμως και οι δυο χρειάζονται χρόνο.

Η μητέρα έχει προσαρμοστεί περισσότερο στην ιδέα ενός παιδιού, που αναπτύσσεται μέσα της. Τόσο για εκείνη όσο και για τον πατέρα είναι μια συνθήκη πρωτόγνωρη, που εμπερικλείει, την άγνοια, την αγωνία, την ευαισθησία, την τρυφερότητα, την αμφιβολία, την λατρεία την κούραση, την αφοσίωση και πολλά ακόμα συναισθήματα.

Για να υπάρχει μια ηρεμία μέσα στην οικογένεια, έτσι ώστε να μην επικρατεί η ένταση και ο πανικός, και οι δυο γονείς, είναι σημαντικό, να συμβάλουν στις καθημερινές ανάγκες του μωρού, και να συμπληρώνουν, ο ένας τον άλλο, χωρίς να επαναπαύεται, ο ένας από τους δυο, στις δυνατότητες του άλλου, να υπάρχει κατανόηση αλλά και το αίσθημα του συμβιβασμού.

Η βοήθεια, που μπορεί να προσφέρει ο πατέρας, στην μητέρα, για φροντίδα ενός μωρού, είναι αρκετά σημαντική, και χρήσιμη, για εκείνη. Είναι σημαντικό όμως να του αναγνωρίζει την προσπάθεια του, και την καλή θέληση που έχει, να τον ενθαρρύνει και να τον ευχαριστεί.
Φαίνεται ότι οι άνδρες βοηθούν στο σύνολο τους όμως, συχνά υπάρχει  και η σκέψη, ότι η φροντίδα είναι γυναικείο καθήκον ή ότι η μητέρα μπορεί καλύτερα. Ο πατέρας συνήθως θεωρεί ότι ο ρόλος του είναι περισσότερο συμπληρωματικός, ώστε οι γυναίκες να κάνουν άλλες δουλείες του σπιτιού.

Βοηθείστε τον νέο πατέρα να αναλάβει δράση! Συζητείστε για τις αλλαγές: καθίστε μαζί και επικοινωνήστε για τις αλλαγές που έχουν προκύψει. Η ανταλλαγή των απόψεων, και η αναφορά στην διαφορετική οπτική του καθένα είναι σημαντικό να έρθει στην επιφάνεια, για να είναι ξεκάθαρη και στους δυο.

Η βοήθεια που μπορεί να αναζητά μια γυναίκα από τον άνδρα της, όσο και αν αυτή ακούγεται «έξω από τον ρόλο του» είναι να έχει την καλή πρόθεση, στο να προσφερθεί να πλύνει τα πιάτα, η να αλλάξει το μωρό, να διατηρεί καθαρό το σπίτι, να μπορέσει να σηκωθεί την νύχτα χωρίς να βαρυγκωμήσει, και να ταΐσει και εκείνος το μωρό, να το ηρεμίσει, να του μιλά ή να του λέει κουβεντούλες.

Οι άνδρες είναι πολύ σπουδαίοι στο να θέτουν κανόνες να καταστρώνουν σχέδια, να φτιάχνουν διαγράμματα. Συνδυάστε λοιπόν τις δικές σας ικανότητες (να αξιολογείτε, να βάζετε προτεραιότητες, να συντονίζετε) με τις δικές του και δράστε συνδυαστικά. Μένοντας και συζητώντας, για το πώς είναι τα πράγματα, ακούτε τις ανάγκες, ο ένας του αλλού, και δεν προσπερνάτε, ούτε αγνοείτε, τον προβληματισμό σας. Αναγνωρίζετε, τις ανάγκες σας, και επιλύετε, τη δυσκολία που προκύπτει κάθε φορά.

Συζητώντας πως θέλετε να γίνονται τα πράγματα, η γυναίκα μπορεί να ξεκινήσει λέγοντας… «θα ήθελα από εσένα…» «έχω ανάγκη από εσένα…» « χρειάζομαι από εσένα…» και στη συνέχεια να αναφέρει ξεκάθαρα τι θέλει από τον σύντροφο της. Πολλές φορές τα συναισθήματα που καταλαμβάνουν έναν νέο πατέρα, δεν τα κατανοεί.

Παρόλα αυτά είναι σημαντικό ο πατέρας να μη νοιώθει εγκλωβισμένος. Να του δίνετε την πρωτοβουλία να δράσει, να ανταποκριθεί, με τον δικό του τρόπο, μην τον συγκρίνετε με τον δικό σας. Μην τον ταυτίζετε, μην μειώνετε την προσπάθεια του. Είναι προτιμότερο να τον εκπαιδεύετε, να τον επαινείτε, και να τον στηρίζετε, να τον ρωτάτε την άποψη του. Προσπαθήστε να μην τον περιορίζετε, όταν σας ρώτα αν χρειάζεστε βοήθεια, να του προσφέρετε χρόνο και χώρο να μάθει, και να εγκλιματιστεί...

Με τον ερχομό ενός μωρού, τα προηγούμενα δεδομένα διαταράσσονται. Μην περιμένετε άμεση μάθηση. Τα πάντα χρειάζονται χρόνο, επανάληψη και υπομονή. Σε αυτή την διαδικασία, θα σας βοηθήσει να γράψετε όσα θα είναι χρήσιμα έτσι ώστε να μπορείτε να ανατρέχετε και οι δυο.

Γράψτε όσα συμφωνήσατε! Όταν καταλήξετε στο τι να κάνετε, και πως θα το κάνετε, γράψτε τα σε ένα χαρτί και κρατήστε το σε ένα μέρος του σπιτιού, είναι μέρος της συμφωνίας. Όταν περάσουν 2 εβδομάδες καθίστε και ξαναδιαβάστε το για να παρατηρήσετε, και να συζητήσετε τι έχετε τηρήσει από όσα συμφωνήσατε. Μπορεί να υπάρξει κι άλλη βελτίωση!

 

Από την Γαβριήλ Όλγα, Ψυχοθεραπεύτρια | MSc in Psychological Studies

Διετέλεσε Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας στη Γραμμή «Μαζί για το Παιδί» 115 25